EPŞE (ŞENKÖY)

 Midyat'a 14 km mesafededir. 

ŞENKÖY BELEDİYESİNİN  TARİHÇESİ

M.Ö. 500 ile 100. yıllar arasında Midyat ve Şenköy ( Ebşi ) yöresi Makedonyalılar, Persler ve Romalıların mesken ettikleri anlaşılmaktadır. Şenköy Beldesinin Kuzey kesiminde bulunan tarihi mağara, sarnıç ve tünellerin istilacılar tarafından yapıldığı sanılmaktadır. Şenköy'ün kuzey kesiminde bulunan mağaralarda ve civarında çıkan sikkelerin Roma ve Bizanslara ait olduğu görülmüştür. Büyük İskender'in komutanlarının  Şenköy'e hakim tepelerde gözetleme ve savunma amaçlı bir çok mağara kazdırmışlardır. Bu mağaraların giriş kapıları da Şenköy'e bakar konumdadır.

M.S. V. yy Hıristiyanlığın bölgeye hakim olduğu ve VI. yy.den sonra bölgeye İslamiyet'in yayılışı ile birlikte Halit İbn-i Velit orduları bölgeyi fethetmişlerdi. Abbasilerin bölgeye hakim olmalarıyla Harun Reşit devrinde Midyat ve yöresinde imar hareketleri başlamıştır. 1535 Yıllarında Bıyıklı Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı Ordusu bu yöreyi yol güzergahında bulunmasıyla gelişmeye başlamış ve civar köylerin merkezi durumuna gelmiştir.

Osmanlı Devletinin parçalanması döneminde Midyat ve yöresinde güçlü aşiretler bu bölgeye hakim olmaya çalışmış MIHALMI olarak bilinen köylerin tümü bu beylerin eğemenliğini kabullenmiş Şenköyün ileri gelenleri direnerek bu egemenliği kabullenmedikleri için hileli yolarla barışma amacıyla köy meydanına getirdikleri 1200 kişilik silâhlı çete tarafından etkisiz hale getirilen bu direnişçiler kolları arkadan

bağlanarak Çalpınar yakınlarında kafaları kesilip su kuyusuna atıldıkları yaşlılar tarafından anlatılmaktadır.

1.Dünya Savaşı sonrasında başlatılan Milli Kurtuluş Hareketine ( KUVA-İ MİLLİYE ) gönüllü olarak Şenköy halkı katılmış, çok sayıda şehit ve gazi vermiştir.

Cumhuriyetimizin kuruluşuyla Türkiye genelinde kurulan kurumlarda köyler arasında Şenköy'e öncelik tanınmıştır.

ŞENKÖY'ÜN COĞRAFİ YAPISI VE ÖZELİKLERİ

Şenköy Beldesinin coğrafi yapısı ve özelikleri Midyat İlçesinin aynısını içermektedir. Mardin eşiği olarak bilinen dağlık kesimin düzlüğünde kurulmuştur. Kalker tabakasının yapılan sondaj kazılarında 200 ile 300 m kalınlığında olduğu ve depreme karşı son derece dayanıklı olduğu jeologlar tarafından saptanmıştır.

İklimi karasal iklim olup , yazları kurak ve yağışsız, Kışları soğuk geçmektedir. Keban ve Atatürk Barajlarının etkisiyle kışları ılımanlaşmıştır. Bitki örtüsü  sade olup meşe ağaçlarından  oluşmaktadır. Beldemiz yüzölçümü 120 km² civarındadır.

EKONOMİK YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

Şenköy Beldesinin ekonomik yapısı tarıma bağlı olarak günümüze kadar süre gelmiştir. Toprakları genelde killi, tınlı ve humusludur. Toprakları sulanacak nitelikte değildir. Ancak Ilısu Barajı &8216; nın gerçekleşip su tutulması halinde Hasankeyf- Gercüş istikametimde açılacak bir kanalla toprakları sulanabilir. Sulanmadığı halde yetiştirildiği karpuz ve kavunlar Diyarbakır karpuzunu aratmaz. Bugday, mercimek, arpa, beyaz darı, kırmızı darı yetiştirilmektedir. Bağcılık son derece  gelişmiş durumdadır. Sofralık ve Şireli üzümleri çok kaliteli olmakla birlikte pazarlanmamaktadır.

Halıcılık Kooperatif ve evlerde dokunan ince ve ipek halılarla Türkiye genelinde pazarlanmaktadır. 200 adet kadar halı tezgahı bulunmaktadır.

Beldede arazi üzerinde kendiliğinden yetişme Bıtım  ( menengiç - yabanı fıstık ) ağaçlarının çok sayıda olması nedeniyle Tarım Müdürlüğü yapılan işbirliği sonunda fıstık aşısıyla aşılanarak ekonomik hale dönüştürülmüştür.

Beldemizde iki lokanta , iki pastahane bir otel iki un değirmeni , bir un fabrikası ,iki kaynak atölyesi, iki bulgur fabrikası ,dört kıraathane, 4 market  ve 30 bakkal bulunmaktadır. Bu yönüyle civar beldelerin alışveriş ve Pazar merkezi durumuna dönüşmüştür. 2003 yılında Halk pazarı açılmıştır. Beldemizde Ziraat  Teknisyenliği  binası ve iki ziraat teknisyeni bulmaktadır.

EĞİTİM DURUMU

1936 yılında öğretime açılan ilkokul 7600 kadar  mezun vermiştir. 1972-1973 Öğretim yılında ortaokul açılarak 5000 öğrenci mezun ederek yaklaşık 200 öğrencisi mevcuttur. Beldemizde Çok Programlı Lise açılmış yaklaşık 1500 öğrenci mevzun etmiştir. Yaklaşık 300 öğrencisi bulunmaktadır.

İlkokulun açılmasından günümüze kadar mezun ettiği değerli öğrencilerin  % 18 i Yüksek Öğrenim %36'sı ortaöğrenime devamları sağlanmış. Çok sayıda tıp doktoru, mühendis, ekonomist, öğretmen, ilköğretim müfettişi, sağlık memuru ,ebe ,hemşire ve çok sayıda çeşitli kuruluşlarda müdür bulunmaktadır. Beldemiz % 95 okuryazardır.

TURİZM AÇISINDAN ÖNEMİ

Şenköy Beldesinde bulunan mağara ve mağaralara bağlı tineller ilk insanların yaşamlarını Şenköy'de sürdürdüklerinin bir kanıtıdır. Beldemizin kuzeyinde bulunan bu mağaraların içinde içme suyunu sağlamak amacıyla kazılan su sarnıçları bulunmaktadır. Yapılan kaçak kazılarda Roma, Bizans ve  değişik uygarlıklara ait madeni paralara rastlanmıştır.

SOSYAL DURUM VE ETKİN YAPISI

Şenköy Beldesi sosyal yapısı itibariyle Türkiye geneli göz önünde alındığında  ilk on sırada yer alır.

Anadil ( evde konuşulan dil ) Arapçadır. Köy halkı her zaman memleket için çaba göstermiş, Kurtuluş Savaşında ve ondan önceki 93 harbi olarak bilinen Osmanlı- Rus savaşında çok sayıda şehit vermiştir.

Ebşe'nin tanıtımı için köyün sitesi olan www.senkoyum.com a tıklayın.

Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında 1902 & 1903 ve Kurtuluş Savaşına kadar Güneydoğudaki aşiretlerin ayaklanmasına karşı çıkarak teslim olmadığı için üç kişi kafaları kesilerek kuyuya atılmışlardır. Şenköy ve civar köylerin büyük bölümü MIHELMİ soyundandırlar.

Kaynak:http://www.estel.tr.gg/

alıntı:haldeh.com